Đông Tây 01
Đại Lộ HÙNG VƯƠNG
Chuyện bắt đầu từ đời vua (đường) HÙNG VƯƠNG; Có lẽ đúng tên là Ðại Lộ HÙNG VƯƠNG.
NhàQuê bắt đầu cũng có ngụ ý kính Quốc Tổ đã có công gầy dựng ra nòi giống Lạc Hồng và cũng hoan hô tinh thần của Hội Ðền Hùng.
Ðại lộ còn gọi là đường bờ sông, tên riêng nầy chỉ rõ vị trí cực Nam của nó.
Khởi đi từ nhà hàng khách sạn Ðại Huê
Phía trước có bến đò máy đi các nơi, đi tới nữa ngang qua nhà hàng Ðông Châu, tiệm vàng Kim Ánh mà NhàQuê thấy có lúc các bạn Trần Huỳnh Hương, Trương Thị Ngọc Huệ thuộc gia đình hãng xe vận tải Hiệp Hữu (Ba Tri) trọ ở tiệm vàng nầy, tiếp đến ảnh viện Ðinh Bá Trung (có bạn Ðinh Thị Anh Ðào 1956), ảnh viện Nguyễn Phổ, tiệm Radio Văn Minh (có bạn Võ Hữu Ðệ 1956).
Ðến Chợ Cá: Các bạn biết Bến Tre thuộc vùng đồng bằng và tiếp giáp với biển Ðông, nên về mặt thủy sản rất dồi dào, ở chợ cá có đủ các loại cá nước ngọt, cá nước mặn, cá nuôi ao hồ, mực, tôm... và tùy mùa.
Có những năm vào mùa mưa, từ miệt Châu Bình, Châu Phú, Châu Hòa, Tân Hưng, Cù Lao Ðất, Thạnh Phú... chở lên biết bao nhiêu là tôm đất, loại tôm nầy đem luộc, cuốn bánh tráng Mỹ Lồng, với rau thơm, hẹ, chấm tương xay, thôi thì "Nam phụ lão ấu đều dùng đặng, không kỵ thai". Còn rang với nước cốt dừa thì bữa cơm phải cạo vét nồi nghe rột rột.
Chưa hết, gần tới kỵ giỗ là Má lúc nào cũng thủ mấy keo mắm đỏ au, trộn đu đủ, dứt dằn bụng mấy tô với rau sống thịt phai và bún, lát nữa cúng xong dọn ăn, vững bụng rồi, khó ai đương cự nổi dù bị Xa Luân Chiến. Sau đám, Má còn dúi mấy keo: "Tụi bây đem về trển ăn" thế mới đã!
Chưa hết đâu, còn luộc phơi khô để dành cho mấy Ổng, Má nói để mấy Ổng nghé chơi mà về tay không mấy Ổng buồn! Thứ tôm khô đỏ tự nhiên chứ không phải loại thêm màu như bày bán ở trên Bình Tây- Chợ Lớn Mới đâu; Loại tôm người làm ra không dám ăn!
Ở Chợ Cá còn có bao nhiêu là cá kèo, mà các dì cho muối mạt cưa làm cho con cá bỗng nhiên lớn thêm trông thấy. Loại cá nầy nếu vừa đổ lên, cho ngay vào nồi cháo đang sôi sùng sục, đậy liền nắp lại trong một phút, xong hớt hết bọt, khi đã tương đối hết bọt con cá ngọt và mềm múp, không nên nấu ninh.
Ðứng chung quanh mỗi người tự múc lấy, cho thêm tiêu cho thiệt cay, ăn vào ra mồ hôi hột: đã ơi là đã!! Cơn sốt cách mấy cũng giảm một cách đáng kể. Toa thuốc nầy gọi là cháo rồ, cần kèm theo "rau đắng đất" thì sức bổ dưỡng sẽ vô song, không nên ăn một mình mà càng đông càng vui, đính kèm mỗi người ít nhất một xị "Phú lễ", sau đó thế nào cũng mạnh ai nấy nói. Mỗi người sẽ là một diễn giả hùng hồn tuyên bố: "Trong cuộc đời chưa thằng nào sợ thằng nầy mà!" thật anh dũng tuyệt vời ! khà, khà, khà.
Ðường Hùng Vương tiếp tục ngang qua tiệm chụp hình Lê Huỳnh lưng quay ra phía sông, mà lúc đó NhàQuê tưởng là tài tử đóng phim, bố của Ý Lan bây giờ.
Đến bến đò Cái Cối, nơi đây có nhà thuốc tây Bến Tre, lấy luôn tên tỉnh làm thương hiệu, vụ nầy NhàQuê nhớ tới chuyện vui cười: môt tiệm vẽ bảng là Nhà Sách lớn nhất Sài Gòn, một tiệm không chịu thua trương bảng nhà sách lớn nhất Việt Nam, anh nhà sách chính giữa bị xỏ lá, biết làm sao quảng cáo đây, chẳng lẽ đề nhà sách nhỏ nhất, suy nghĩ mãi cuối cùng anh quyết định vẽ bảng hiệu của mình là Cửa Vào cho nó xỏ lá hơn.
Nói về vẽ bảng hiệu thì hầu hết ai cũng biết Bùi Trung chuyên vẽ bảng hiệu, tên được ghi nhỏ khiêm nhường góc dưới của tấm bảng. Về sau có họa sĩ Trúc Viên cũng nhào vô lãnh vực vẽ bảng hiệu nầy, món nào làm ăn được thường có cạnh tranh.
Tại bến đò Cái Cối nầy trong những giờ cao điểm: Tan trường, ở đây sẽ gặp đủ mặt anh hào, các chàng thông minh nhất nam tử của xứ mang tên cây "tiết trực tâm hư" xứ Bến Tre nầy.
Nếu đò chưa qua kịp, từng cặp rụt rè to nhỏ với nhau, vài cặp rời xa đám đông, những cặp nầy đã tiến triển qua giai đoạn có những lúc muốn “đưa tay anh nắm giữa chừng lại thôi”.
Còn thì thường e thẹn, sợ mai vô trường "khó sống" với đám bạn, nên chi chỉ mở đầu bằng chuyện thiên văn "khí tượng cho tàu chạy ven biển" và ta cũng sẽ nghe các bài tham luận chuẩn bị từ trước, phút chốc bị hồi hộp quên mất, giờ bỗng nhiên bắt đầu những câu trống không, không có chủ từ và giọng điệu chẳng khác nào lấy khẩu cung, dù rằng có đủ các thì hiện tại, quá khứ, vị lai : ..mai học mấy giờ? ..tuần rồi có về Giồng Luông, Ðại Ðiền hông?..sao hôm nay về có một mình vậy?. Quả là chưa bao giờ nói một câu "chậm tiêu" như thế, "Người Ta" về một mình là đã ráng đưa lý do chánh đáng, cách ly nhỏ bạn thân, nó là quân sư, cố vấn gỡ rối tơ lòng, để cho …. được tự do lấy lời khai, "Người Ta" chu đáo thế mà còn hỏi.
Thế rồi đò cũng cập bến, áo trắng lên đò sang sông, nón lá che nghiêng, không phải che ánh nắng mà che cho đừng ai trông thấy mình đang nhìn lại anh chàng vừa ..phỏng vấn.. xong mà còn ấm ức điều gì chưa nói hết
Con đò vẫn lặng lẽ khua dòng phù sa có vài cụm lục bình hoa tím trôi phiêu lưu vô định....
Nơi chốn trữ tình như vậy bỗng chốc bị bức tử bởi chiếc cầu xương xẩu, hồn ma của cầu Chẹt Sậy được tháo gỡ đem về đây. NhàQuê tưởng chừng như dòng sông ấy, như cô gái có mái tóc mượt mà chẳng thua mái tóc thề của cô gái Huế ấy. Cô gái Bến Tre nầy trình diễn để dự thi "vẻ đẹp đồng bằng sông Cửu Long" mà cô cột tóc bằng sợi lạt dừa. Dòng sông mỹ miều ơi! Chiếc cầu lạt dừa ơi! Chiếc cầu trường tiền công chánh ơi! chiếc Cầu Cá ...Cối ơi! Các Người đã bị phân thây trên đường từ Tổng Nha Ngân Sách về đến đây chỉ còn là khúc xí quách nấu ninh nhão nhoẹt, run sợ với sức nặng bốn tấn.
Hoan hô canh chua cá bông lau ăn tạp! Hoan hô, hoan hô! Nhớ cá bông lau mỡ trắng nhe, chớ mỡ vàng là "Hóa bồ hố chía = Ngộ mậu xực".
Cầu Cái Cối hiện hữu từ thuở khai sanh, chưa ai dám làm một PÔ đầy, đủ ghi lại vẻ mỹ quan của nó, vì nó chỉ được xếp trên một cấp so với cái pháo đài kiên cố xây bằng bê tông cốt sắt cũng trên bờ sông ở cuối đường Trạng Trình, chiếc pháo đài có tất cả lỗ châu mai quay xuống mặt nước; Vậy mà đã đứng vững hàng mấy chục năm, các "Quan viên hai họ" không ai ngó ngàng tới, mất vệ sinh: Cầu xí!
Qua mặt Tòa Án: sau nầy có bạn Thúy Huệ làm Lục Sự, con nhỏ Hồng ngoài Cầu Dầu làm Thư Ký ở đó, có cụ chánh án Ngô Phượng Tường, các Ái nữ của cụ: Ngô Quỳnh Giao (Dao?), Ngô Minh Trân yểu điệu như hạt sương mai, các cô nầy trông dễ thương mà không dám thương, ngán Cụ lắm, Cụ đọc: Nay tuyên án... là bà cố hú ...
Qua luôn cửa phía bờ sông của dinh Tỉnh Trưởng, trên bờ sông có hai cái cầu ..tàu, qua Ðức Ðồng Lợi mà ba chữ nầy đứng dàn hàng ngang chữ nào cũng lóng lánh màu đồng
Qua nhà Bác sĩ Cương, không biết có phải Bs Cương thời chín năm trong vùng Ba Tri Thạnh Phú không nhỉ? Ông Bs ưa giải quyết nhanh gọn cho người bị thương được võng, cáng tới: CƯA!
Nên gặp ông Bs đó ngán lắm! Gặp Bs Trần Hữu Nghiệp chú của kỹ sư canh nông Trần Văn Não thì đỡ hơn.
Ông Trần Văn Não là Giám Ðốc Nha Thủy Lâm Nam Phần, sau ông làm việc cho Tổ Chức Lương Nông Quốc Tế (FAO) thuộc LHQ, trụ sở ở Roma, Italy. FAO có "Viện Nghiên Cứu Lúa Gạo" ở Phi Luật Tân, Viện nầy đưa ra nhiều loại lúa ngắn ngày, năng suất cao vào sản xuất, ta quen gọi là lúa Thần Nông.
Tiếp theo đến nhà thờ vẳng tiếng chuông ngân và ai đó đang lặng lẽ nguyện cầu. Có một thời gian nào đó lâu rồi, NhàQuê quên mất là: Ðức Giáo Hoàng Pierre XII băng hà, hội đồng Hồng Y Giáo Chủ họp kín theo qui định để bầu Ðức Giáo Hoàng Gioan XXIII lên kế vị, tìm hiểu sự kiện trọng đại nầy NhàQuê được biết thế nào là Linh Mục, Giám Mục, Tổng Giám Mục, Hồng Y và trong việc bầu Giáo Hoàng khi nào đốt khói trắng, khi nào đốt khói đen, sự hiểu biết đơn giản như vậy mà NhàQuê suýt chút nữa bị tai nạn nghề nghiệp, là đã bị "má sắp nhỏ" cấu cho mấy phát: Anh không có đạo mà sao Anh rành vậy? NhàQuê như người bị bắt quả tang vì tội không thành khẩn khai báo. Nhủ thầm tự hậu không "tìm hiểu" tin tức thuộc loại "đố vui để.. nhậu" và dễ " tự chiêu kỳ họa" nữa.
Ðường Hùng Vương ngừng lại ở cầu Kiến Vàng (cầu Cái Cá ?), ở đầu cầu phía mé sông có trại cưa Ðồng Lợi to hết biết, tiếng cưa máy xẻ cây ren rẻng nghe nổi da gà.
NhàQuê kẻ hậu sanh nên không biết chỗ ngã ba sông Bến Tre và rạch cầu Nhà Thương nầy là nơi có nhiều ổ kiến vàng hay sao ấy? Bạn nào từng leo cây hái trộm ổi chấm muối ớt hay trộm soài xanh chấm nước mắm đường, vào đúng lúc con gái chủ nhà tình cờ đi ra mà lũ kiến vàng đang bị động ổ bò ra tấn công thì chẳng khác nào "tứ bề thọ địch", "chí nguy, chí nguy, thậm chí nguy" trân mình mà chịu chứ không thể di tản chiến thuật hay tái phối trí gì cả.
Con gái chủ nhà đi vô, tuột xuống vừa chạy, vừa phủi, vừa gãi; Sướng lắm đó! Gãi bù mà! Con gái chủ nhà lại đi ra cười cười muốn cắn cho một cái còn nói: Ai biểu! Cho tởn!
Vụ đó không ớn dai dẳng bằng "cái con nhỏ cười cười muốn cắn một cái cho đỡ nhớ đó" dính chấu và cùng nhau đi suốt chiều dài cuộc "đời cô Lựu" với tay đạo chích hạng tài tử: Vì muốn có cảm giác mạnh, chứ hàng đống người ta cho cả rổ, mấy bà bầu ăn cả tuần chưa hết.
NhàQuê dùng sào dài thọc cho an toàn, lấy luôn ổ kiến vàng để lấy trứng, xào khô sơ khởi chút dầu: mồi kiến vàng câu cá rô nhạy hết kỵ!
Ði tiếp sẽ qua cầu Dầu, ngang nhà bạn Trần Minh Thành: Người mà mỗi lần bị Ẩn Hồ chọc Bù Ðốp ngày, tháng, năm, là giận mặt nổi gân máu đỏ, dạy đại học Cần Thơ đấy! Rồi Ngô Văn Lưu, Ðường Ngọc Phước : là người đó, chứ không phải con đường mà cũng chẳng phải sugar.
Qua biệt thự Daniel Trần Quế Tử. Xa hơn tới đình Mỹ Hóa và nhà máy xay Vạn Quốc, nhà máy xay nầy xay suốt ngày đêm, chạy gằn nên gạo đứt thóc trắng tinh, thứ gạo mà cư dân Khám Lá không được ăn, phải trường kỳ gạo lứt; Sau nầy có trường phái gạo lứt muối mè cũng rầm rộ như là một môn phái dưỡng sinh.
Ðến phà Hàm Luông sang Mỏ Cày: nơi có nhiều địa danh ba chữ như: Khánh Thạnh Tân, Nhuận Phú Tân, Ða Phước Hội, Tân Phú Trung, Tân Thành Bình..có cái cầu dốc quá xá cao, ngồi lên xe đạp thả dốc không cần đạp mà chạy được tới nhà máy đèn có khi chạy tới đám tre nhà bạn Nguyễn Thành Nhơn luôn.
Con đường nầy cũng đi Thạnh Phú được, có thể sang Trà Vinh nhưng còn phải sang phà một lần nữa: Phà Cổ Chiên.
Phà Hàm Luông băng ngang một dòng nước chảy xoáy trông nguy hiểm vô cùng, vì nước từ thượng nguồn đến đây đột ngột phân chia tài sản:
- Một nhánh đi vào tỉnh lỵ chơi cho biết, nếu còn muốn đi nữa thì xuống Mỹ Lồng hay rẽ vào Kinh Chẹt Sậy, qua Ngã Tư An Hóa gặp sông Ba Lai, nếu đi thẳng luôn sẽ ra kinh Giao Hoà rồi băng ngang sông Tiền vô vàm Kỳ Hôn, Chợ Gạo đi lên Sài Gòn, còn không qua Kỳ Hôn thì đi lên Mỹ Tho, đi xuống thì Vàm Láng Tân Thành Gò Công...
- Một nhánh, nhánh thứ nhì xuống Bến Tranh, Cồn Ốc thăm bà con và
- Nhánh thứ ba, dòng chính thống, lớn nhất, hướng về vàm Nước Trong(?) tức vàm Ðịnh Thuỷ ăn đường thùng, kiếm bậy khúc mía vừa đi vừa xước chơi, tà tà trên đường đi Cái Quao, Phú Khánh rồi đi luôn xuống miệt duới như Ba Tri, Thạnh Phú trước khi ra biển Ðông sum họp cùng bà con họ nhà sông cùng mạng Thuỷ: "Thủy khắc thủy, hỏa khắc hỏa, thuỷ hoả tương khắc."
NhàQuê 2005
