Những "ngôi trường xưa Em học"
Đoản Rời : Thịt Chuột
Cũng khá lâu không viết tiếp chuyện Những “ngôi trường xưa Em học” , một phần tưởng rằng không đủ sức để viết chuyện tràng giang đại hải, một phần thời giờ bận bịu, và phần nữa là “bí đề tài”.
Gần cuối năm mới giật mình nhớ lại cận kề năm Tý; Thì ra từ đó những nay sắp gặp năm Tý lần thứ năm trong đời …trong đó chỉ có năm Nhâm Tý 1972 là đáng nhớ hơn cả, vì có cậu “quý tử” sanh vào, … cùng tuổi Tý như ông Thiệu, lại là Nhâm Tý: Nam Nhâm Nữ Quý nữa chớ.
Nơi tôi ở hiện nay rất thường khi, dòng xe đang ngon trớn trên con đường cặp hông công viên Sở Thú, bỗng khựng lại và ngừng hẳn chỉ vì một cặp sóc, có lẽ là đôi tình nhân rượt đuổi nhau ra tận mặt lộ, không biết tới hiểm nguy.
Khi khác đàn vịt trời hàng vài trăm con dắt nhau chậm rãi băng qua đường nơi ngã tư, bốn dòng xe cộ tự động vui vẻ chờ …
Vào mùa hè, những người chăm sóc công viên còn tìm trong các thùng đặt rải rác chứa thức ăn dư thừa cho đám chim chóc ấy mà các nhóm picnic đã bỏ lại ….
Tôi vẫn thường so sánh sự may mắn của số phần ngay cả số phần của loài vật và nơi được sanh ra hay sinh sống.
Ít khi thấy, nhưng tôi biết rằng gián và chuột nơi đây nhỏ hơn bên nhà. Chuột chỉ bằng ngón tay cái là cùng; Nhưng sóc thì to hơn loại sóc leo dừa rất nhiều. Về hình dáng sóc và chuột khác nhau rõ nhất là cái đuôi, sóc có hình chổi, chuột hình cọng rễ cây. Tôi chưa dám thử thịt sóc, sợ ra tòa … Sóc khoét thân cây làm ổ: Bão hay gió mạnh, cây bọng bị ngả đổ rất thường.
Lúc còn đi học nghe người lớn nói là ăn thịt sóc xui xẻo (sóc vườn dừa), điều đó không biết đúng không, nhưng ở xứ nầy rớ tới chúng là xui tận mạng chứ không phải chuyện giỡn chơi à nha! “Đừng giỡn mặt khó làm… ruộng!”
Đã lâu chưa nghe tiếng chuột xạ reo, mà khi xưa Má tôi hay nói nhà sắp có khách. Khách bây giờ thường hẹn đến chơi hoặc được mời đến cả tuần hoặc vài tuần trước, hiếm hoi vụ khách “đột xuất” phải dọn thêm đôi đũa, cái chén!
Chúng tôi có một người khách đặc biệt quê Cần Thơ, bạn của mấy đứa con tôi, thường được “thỉnh” tới vì cậu ta làm món nước chấm tuyệt cú mèo: Nước mắm gừng, nước mắm sả, nước mắm me …phát huy ưu điểm, nay còn thêm món gỏi ốc hương, gỏi Thái, lẫu Thái …thiệt là người khéo “có hoa tay” ….
Nhưng có chuyện khác, lại đúng vô đề tài năm Tý là cậu ta lâu lâu kêu thèm thịt chuột …mỗi lần chuẩn bị về thăm quê …bạn bè cậu thường đem đề tài thịt chuột ra xào nấu lại và khi cậu trở sang cũng được ‘phái đoàn”phỏng vấn tận tình.
Nếu các bạn đừng coi chuyện đớp thịt chuột là kém “văn minh” thì tôi “thành khẩn khai báo” là tôi cũng có lia chia một thời gian, không phải trong lúc khiếm khuyết nguồn đạm động vật trong trại cải tạo mà lại là thời gian sau đó.
Lẽ ra , tôi có nhiều dịp để đớp thịt chuột mà vì lý do nầy khác nên hơi trễ; Lúc nhỏ, hằng năm đi giỗ phía ngoại tôi ở làng bên cạnh, khi trở về đến cuối làng tôi, Ba tôi thường ghé thăm người em rể (chồng của cô em gái duy nhất của Ba). Lần nào Dượng cũng gói gởi , nài ép đem về món khô chuột mà Dượng và các em họ đã đào đuổi bắt được trên cánh đồng, trong đó có phần đất hương hỏa chia cho Ba, nhưng vì xa xôi nên Ba cho luôn cô em mình.
Nhà tôi và nhà Dượng ở hai đầu cùng trên một con đường làng huyết mạch, Đầu lộ phía tôi gặp Tỉnh Lộ 26, tạo thành ngã ba, mà người phía bên làng Ngoại mỗi lần đến đây , họ nói là "đi xuống lộ đá". Lộ Đá ám chỉ TL 26, con đường duy nhất đi ngang qua làng có trải đá.
Sau khi bị cải tạo về và đuổi khỏi thành thị (sau 1975), tôi sanh sống nơi làng xưa, đám bạn cũ mới lại rủ tôi đi đào chuột, tôi đi theo xách giõ và phụ "dí chận", tôi mới biết ra là một hang ổ, có rất nhiều chuột, nhiều thế hệ sống chung hòa bình với nhau và thường gặp rắn chui vào kiếm chác. Lần nầy tôi cũng chưa dám ăn.
Có lần đang đêm trong trại cải tạo lại xôn xao vì một nhóm anh em người Cái Mơn, canh bắt mấy chú chuột ăn vụng thức ăn vốn ít ỏi; đám chuột nầy được mô tả theo "Nhà Nghề" là Cống Nhum tức chuột ăn được vô tư.
Vậy tôi đớp thịt chuột khi nào ?? Xin thưa, số là cứ hơn tuần, mươi bữạ, tôi băng qua Đồng Tháp Mười, từ sông Tiền về sông Vàm Cỏ Tây, qua cánh đồng chó ngáp, mênh mông không khác gì đồng ruộng bao la như những tiểu bang miền Trung nước Mỹ.
Mỗi lần như vậy tôi và đứa đệ tử đều dừng lại cái chòi quen thuộc trên bờ kinh để mua vài chục con đang được nhốt trong rọ chờ lái tới thâu mua, tôi không rõ giá cả của chúng khi đà đến nơi tiêu thụ, nhưng tôi biết giá không đáng là bao tại nơi chòi xa hẳn xóm làng đó.
Những đoạn gần xóm làng, người ta dùng bẫy sập, chuột tham mồi bị khối đất đè bẹp. Dĩ nhiên, mấy chú Tý nầy "từ chết tới bị thương nặng" trước khi bị lột da. Thấy bẫy nằm bẹp thì thế nào cũng có một anh "hy sinh vì đất nước". Người đặt bẫy vài giờ đi "thu hoạch" một lần. Kiếm mồi nhậu thiệt đơn giản. đúng là đang giỡn.
Chuyện làm chuột vừa nhanh vừa giản dị, nhanh hơn lột vỏ một con tép bạc! Tôi không kể ra đây e nhiều người dị ứng.
Thịt phau phau được ướp và quay chảo là cách nấu nướng không đến nỗi cầu kỳ trên ghe thương hồ.
Đồ ướp, đồ tẩn liệm …và rượu, nếu không thủ sẳn hoặc hụt bất ngờ do hứng thú, thì có thể dừng “ghe tiệm” lại, không thiếu món gì, họ và chúng tôi gặp nhau không hẹn mà đúng giờ giấc không lệch bao nhiêu, nghĩa là đi trên khoảng kinh đó thế nào cũng gặp ….Thầy trò rắc riu, ngất ngưởng cho đến Bình Châu trên sông Vàm Cỏ nước đang dâng, hương tràm tỏa thơm ngan ngát …có khi tới tận Mộc Hóa vẫn còn lắc lư con tàu đi …
Người sành điệu còn chế biến thịt chuột nhiều kiểu cách khác, trong đó có món bầm nhuyễn xào sả ớt xúc bánh tráng Mỹ Lồng nướng: thiệt bắt rượu !!! hoặc là xào khổ qua, nướng ngũ vị .... tôi ngẫm nghĩ, nếu con buôn tung đồn "ăn thịt chuột trị được bị ung thư, chắc có lẽ chuột có nguy cơ tuyệt giống !!
Tuy tôi có ăn nhưng chưa mạnh miệng cho lắm, nên chưa đạt trình độ "ghiền" như người khách tôi vừa kể trên …cũng là chuyện gì đó đã được thử biết qua … Mới đó mà đã hai mươi mấy năm, một phần tư thế kỷ! Mau Thật !!!.
NhàQuê Jan 25, 2008
